Iedereen krijgt in zijn leven ooit te maken met het verlies van een dierbare. En hoewel sterven onlosmakelijk is verbonden met het leven, is het verliezen van een dierbare vaak een van de meest ingrijpende gebeurtenissen die je door kunt maken in het leven. Als je een dierbare verliest kun je je soms afvragen hoe je dit ooit zult verwerken, wat meestal geen ongewone reactie is. Toch komen de meeste mensen op eigen kracht door deze ontzettend moeilijke fase heen.
Na het verlies treedt een periode van rouw op, dit is de reactie op het verlies van die persoon. De gehechtheid is ergens geknakt en je ineens moet zien om te gaan met het grote gemis.
Het spreekt voor zich dat er net zoveel manieren kunnen bestaan om met verlies om te gaan als dat er mensen zijn.
Omdat ieder mens zijn leven op zijn eigen unieke manier leeft en beleeft, zal ook elk rouwproces uniek zijn in hoe lang het duurt, hoe intens het is en hoe het verloop ervan is. En nee, er bestaat dus ook geen algemene handleiding voor rouw.
Rouwen is persoonlijk bezig zijn met – en uiting geven aan verlies en gemis en gaat soms ook over bezig zijn met afleiding zoeken en doorgaan met je eigen leven. Het is een periode van intens geconfronteerd worden en bezig zijn met je gedachten en je gevoelens.
Jouw persoonlijke wijze van rouwen heeft te maken met: wie jij bent, hoe je het leven beschouwt, welke levenswaarden belangrijk voor je zijn, tot welke religie je behoort, hoe je geleerd hebt je te hechten aan het leven en je naasten en hoe je geleerd hebt om te gaan met verlies. Het heeft ook te maken met de band die je hebt gehad met de overleden persoon, met de mate van liefde maar soms ook met misverstanden of hevige conflicten die gewoed hebben en hoe hij of zij gestorven is.
Rouw is een verdrietige periode en verdriet hebben na verlies is normaal, het hoort bij het leven, het hoort bij afscheid, bij spijt, bij pijn en alles wat met verlies te maken kan hebben. Als je het meemaakt zul je er op je eigen wijze doorheen moeten, want niemand voelt en denkt wat jij ervaart. Natuurlijk kun je ook besluiten je gevoelens weg te stoppen, maar dat werkt slechts als tijdelijke ‘oplossing’ . Emoties zullen altijd een weg naar buiten zoeken.
Het kan ook voorkomen dat je in een rouwproces jezelf niet meer herkent. Je was vroeger bijvoorbeeld nooit zo afwezig, zo kort voor de kop of emotioneel.
De stress kan daarbij ook lichamelijke klachten veroorzaken. Zo kun je bijvoorbeeld last van duizeligheid, buikpijn of nek en schouders hebben, aan slapeloosheid leiden of je kunt je misselijk voelen.
Er kunnen ook negatieve gevoelens zoals angst, boosheid of paniek optreden, maar ook positieve gevoelens van liefde of opluchting kunnen zich voordoen, die soms ook weer tot schuldgevoelens leiden. Kortom: het is zowel fysiek als emotioneel een beladen tijd.
Er bestaat voor rouwen geen vaste tijd, maar omdat de huidige maatschappij haastig doordraait en in verhouding maar weinig ruimte biedt voor emotionele time-outs, wordt er vaak gedacht: ‘het moet nu maar eens over zijn.” Hierdoor kun je je als rouwende onzeker, radeloos of je niet begrepen voelen, met alle mogelijke gevolgen van dien.
Lang niet iedereen wil zijn rouwproces (direct) met een ander delen. Als een ander wordt toegelaten dan wordt meestal vooral een luisterend oor en begrip verlangd. Wanneer je er als omstander alleen maar bent om slechts een luisterend oor te bieden, hoef je je daarbij niet schuldig te voelen. Een rouwende kan niet anders dan de moeilijke periode op eigen wijzen overwinnen.
Gelukkig komt er meestal voor iedereen weer een einde aan een periode van rouw. Er zijn echter ook mensen die langer blijven hangen in de zware sfeer. Zij behoren tot de ongeveer honderdduizend mensen in Nederland die grote(re) problemen na het overlijden van een naaste ondervinden.
Wanneer je het gevoel hebt dat je verstrikt raakt in rouw is het verstandig om professionele hulp te zoeken bij een hulpverlener die jou ziet en hoort, om met jouw levensovertuigingen en -waarden als uitgangspunt je emoties te kunnen ordenen. Want daar waar je werkelijk gezien, gehoord, begrepen en gerespecteerd wordt, ontstaat meer ruimte om de gewenste troost te kunnen vinden binnen jouw persoonlijke rouwproces.
Voor vrijblijvende informatie over hulp, zie hier.
Er is een Facebookpagina geopend: “Nabestaan, hoe doe je dat?”
Voor een creatieve verwerkingsoptie, alleen of in groepsverband, zie hier.
